هر شهر برای تعیین هویت شهروندانش نشانه‌هایی دارد که از آن به‌عنوان «نماد» یاد می‌شود.
این نمادها که گاه جزو آثار باستانی یا طبیعی و گاه ساخته‌شده هستند، به شهروندان هویت جمعی می‌دهند و در جذب گردشگران موثرند. از این رو در طراحی برج میلاد تلاش شده با بهره‌گیری از ویژگی‌های معماری اصیل و اسلامی ایران، نمای ویژه‌ای برای نماد پایتخت ایران طراحی شود.
هر شهر غیر از فضاهای خصوصی، نیمه‌خصوصی و عمومی، دارای ویژگی‌های خاص خودش است که باعث می‌شود آن شهر از سایر شهرها متمایز شود. شاید یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که هر شهر برای تمایز از شهرهای دیگر می‌تواند داشته باشد، مسئله فضاهای عمومی آن است که شامل مسیرهای حرکتی مانند خیابان‌های شهر و فضاهایی که در آن عملکردهای متنوع عمومی اتفاق می‌افتد، می‌شود.
در هر صورت، انسان می‌تواند در فضاهایی که در آن تعاملات اتفاق می‌افتد را خاطره‌ساز لقب دهد. بنابراین به‌طور کلی فضاهای عمومی، فضاهای خاطره‌انگیزی هستند که این خاطرات، تنوع‌های بسیار دارند. شاید ماندگارترین خاطرات آنهایی هستند که انسان در فضاهای فرهنگی برایش اتفاق می‌افتد و یکی از ویژگی‌های اماکن عمومی خاطره‌سازی برای شهروندان و مردم جامعه است. از این‌رو فضاهای فرهنگی فضاهای نمادینی هستند که در آنها خاطرات به شکل جمعی اتفاق می‌افتد و هویت شهر با آن فضاها ایجاد می‌شود.
به‌طور معمول در ساخت این فضاها سعی می‌شود رویکردهای مختلفی در آن وجود داشته باشد در برخی از این فضاهای یادواره‌ای وجود دارد با نگاهی به گذشته، یعنی از ارزش‌ها و سنت‌های آن جامعه استفاده می‌شود. برخی رویکرد به آینده دارند؛ یعنی اشاره‌ها و فلش‌هایی به سمت آینده هستند. در این فضاها طراح سعی می‌کند تاریخ را به نحوی در فضای یادواره‌ای یادآوری کند، این فضاها در حقیقت هویت، نماد و نشانه و یادگارهای یک شهر هستند که مهم‌ترین شاخصه‌های وجه تمایز یک جامعه را با جامعه شهر دیگر مشخص می‌کنند، از طرف دیگر، غیر از مسئله زمان‌دار بودن و اشاره به تاریخ در این فضاها، مسئله فرهنگ وتمدن است که در این فضاها نقش پررنگی دارد، چراکه این فضا نشان‌دهنده نحوه نگاه مردم نسبت به پیرامون‌شان، ایدئولوژی و جهان‌بینی آنها به شمار می‌رود.
بنابراین می‌توان دید که عملکرد این فضا از ۲ منظر تاریخ و فرهنگ نقش بسیار پررنگی دارد. توجه به ساخت این فضاها باعث غنای شهروندی می‌شود و نبود توجه کافی به طراحی آنها باعث می‌شود که شهروندان دچار سردرگمی و در اصطلاح بی‌هویتی شوند بنابراین هویت شهر نسبت مستقیم با فضاهای نمادین خودش دارد.
هر کشور یا پایتخت برای خود نمادی قائل می‌شود. برای بهتر دیده شدن و معروف‌تر شدن، این نماد باید دارای ویژگی‌هایی ازجمله؛ نشان‌دهنده رشد فضایی صعودگونه و مدرن باشد.
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین صنایع جهان است که سرگرمی و تفریح گردشگران را فراهم می‌سازد. این صنعت نیاز به منابع خاصی برای توسعه و رونق دارد. صنعت گردشگری منبع اشتغال و بهره‌برداری از منابع طبیعی و ملی به شمار می‌رود؛ در نتیجه برج میلاد با نمادی که پیامی همچون میل انسان به بلندپروازی ساخته شده که کاربردهایی ازجمله دکل مخابراتی ارتباطی، حمل‌ونقلی، گردشگری و... را نیز دارد.
برج میلاد بلندترین آسمان‌خراش ایران و ششمین برج مخابراتی بلند در جهان است. این سازه که به‌دلیل ارتفاع بلند و شکل ظاهری متفاوت‌اش، به نظر می‌رسد از همه جای تهران نمایان است، یکی از نمادهای پایتخت به شمار می‌آید. در طراحی برج میلاد تلاش شده با بهره‌گیری از ویژگی‌های معماری اصیل و اسلامی ایران، نمای ویژه‌ای برای نماد پایتخت ایران طراحی شود.
این نمادها که گاه جزو آثار باستانی یا طبیعی و گاه ساخته‌شده به‌عنوان نماد آن شهر هستند، کارکردهای مختلفی ازجمله اعطای هویت جمعی به شهروندان یا جذب گردشگر دارند.
جایگاه معماری ایرانی در ساختمان برج
به گزارش باشگاه خبرنگاران، حافظی، طراح برج میلاد، معماری داخلی برج میلاد را الهام گرفته از معماری ایرانی می‌داند و می‌گوید: معماری بنای برج با الهام از میل‌ها و مناره‌های باستانی ایران ساخته شده است و هندسه‌ای برگرفته از نقش‌های معماری ناب ایرانی دارد.
اما به نظر می‌رسد این کلی‌گویی‌ها درباره ویژگی‌های معماری ایرانی- اسلامی برج میلاد چندان کافی نباشد، در حالی که برج‌های مشابه آن در دیگر کشورهای دنیا چنان متاثر از معماری سنتی و ویژگی‌های سبکی خاص خود هستند که همگی از این لحاظ منحصر به فرد بوده و نماد آن کشورها به شمار می‌روند.
نمادها، محلی برای خدمت‌رسانی
حسین طلا، نایب‌رییس اول کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت‌وگو با صمت گفت: خدمات و موضوعات شهری شاخصه‌هایی دارد و برای اینکه شهری جذاب و دیدنی داشته باشیم شهرداری نمادهایی را احداث می‌کند که این شاخصه‌ها هم می‌تواند محلی برای خدمت‌رسانی باشد هم به‌عنوان یک نشان(برند) برای جامعه به شمار رود.
وی افزود: ما باید تلاش کنیم که المان‌ها و نمادهای دیگری در شهر احداث کنیم تا شهری زیبا و گردشگری داشته باشیم که در این راستا نکته مهمی وجود دارد وآن هزینه این المان‌ها و نمادهاست که باید از سوی بخش خصوصی تامین شود و دیگر هزینه‌های عمومی را باید برای خدمات استفاده کرد که اگر این نمادها با فرهنگ ما همسان باشد و رعایت شود در زیبایی شهر بسیار تاثیرگذار است.
هر گونه عملیات اجرایی، غیرقانونی خواهد بود
ابوالفضل قناعتی، عضو شورای شهر تهران نیز در گفت‌وگو با صمت گفت: این برج که بزرگترین سازه کشور نیز به شمار می‌رود هنوز تکمیل نشده است چراکه براساس طرح جامع اولیه این برج قرار است علاوه بر برج مخابراتی، در گام بعدی مجتمعی تجاری و یک هتل دوقلو نیز در کنار خود داشته باشد. در مطالعه‌ای که برای نخستین‌بار در سال ۸۷، برای فاز دوم توسعه برج میلاد انجام شد، احداث یک ساختمان ۲۹طبقه در قالب هتل ۵ستاره در کنار برج میلاد پیش‌بینی شده بود. قناعتی تصریح کرد: به همین دلیل ۳ سال قبل یعنی سال ۱۳۹۱ مسابقه‌ای برای طراحی فاز دوم برج میلاد برگزار شد که ۳۱ معمار بزرگ ایران و جهان در آن شرکت کردند و درنهایت، این طرح زاها حدید، معمار مشهور مصری بود که برنده این مسابقه شد و طرح آن در محل احداث این ساختمان‌ها در کنار اتوبان همت و زیر سایه برج میلاد نصب شد.
وی افزود: طرح فاز دوم برج میلاد باید از شورای شهر مجوز بگیرد، براساس آخرین جلسه‌ای که ۵، ۶ ماه قبل داشتیم، قرار شد طرح جامع برج میلاد به شورا داده شود تا به تصویب برسد، بنابراین بدون این گام، هرگونه عملیات اجرایی غیرقانونی خواهد بود. اعضا معتقد بودند که باید طرح فاز دوم، نمادی از معماری ایرانی – اسلامی باشد، ضمن اینکه هم در دوره قبل و هم در دوره چهارم، اعضا معتقدند که باید ارتفاع هتل‌های مجاور برج کاهش پیدا کند تا به نما و منظره برج خدشه‌ای وارد نشود.
